Vulva kadının dış genital organlarının tümünün adıdır ve mons pubis, clitoris, labiumlar (dudaklar) ve vajina girişini içine alan bölgedir. Vulvada görülen hastalıkların çoğu vulva cildinden kaynaklanır, bazen vulvada bulunan salgı yapan bezlerden de kaynaklanabilir. Vulva derisi hassastır ve kolaylıkla travmaya uğramaktadır. Vulva derisi kendine özgü hastalıklar içerebildiği gibi sistemik hastalıkların bulgusunu da barındırabilir. Vulva hastalıklarına malesef doktordan kaçınma, utanma ve gelişigüzel ilaç kullanma gibi nedenlerden dolayı geç tanı konmaktadır.
Vulvanın neoplastik olmayan epitelyal hastalıkları
1. Liken sklerozis
2. Squamöz hücre hiperplazisi
3. Diğer dermatozlar (Seboreik dermatit, psöriasis, tinea, liken simpleks kronikus, liken planus)
Liken Sklerozis
En sık görülen kronik vulva hastalığıdır. Ortalama 40 yaşında görülür ancak 1 yaşı ile 80 yaşına kadar her yaşta karşımıza çıkabilir.
Ana şikayet kaşıntıdır ve sık görülür. Kaşıntı çok şiddetli ve tolere edilemez düzeyde olabilir.
Vulvanın görünümünde bozulma, küçülme ve daralmalara yol açabilir. Bunun sonucu olarak ise idrarda sızı, yanma ve cinsel ilişki sırasında ağrı olabilir. Bazen hastada bir şikayete yol açmaz ama yine de vulva yapısında bozulma olabilir.
Nedeni bilinmemektedir. Çeşitli genetik, otomimmün, enfeksiyonlar ve lokal faktörler suçlanmaktadır. Genetik ve çevresel faktörlerin bir arada olan etkisiyle oluşması olasıdır, bazen enfeksiyonlarda etki edebilir. Sıklıkla diğer otoimmün hastalıklarla birliktedir. Ailesel olgular bildirilmiştir.
Olguların %10-20 inde vücudun diğer bölgelerinde de lezyonlar görülebilir. Liken skleroz vajinayı tutmaz.
Liken skleroz olgularında %4 oranında vulva kanseri gelişmektedir.
Tanı.
Biyopsi ile konmaktadır.
Tedavi
Hastaya vulva hijeni konusunda eğitim verilmelidir.
Vulvada tahrişe yol açacak maddelerden uzak durması sağlanır
Yünlü ve hava akımı sağlayan iç çamaşırları önerilir
İlaç tedavisi olarak güçlü etkili steroidler kullanılır.
Fonksiyon bozukluğu olursa yani cinsel ilişki yaşayamaz ise cerrahi müdahale gerekebilir.
