Tansiyon ölçme konusuna geçmeden önce tansiyon ölçmede kullandığımız cihazları bilmek önemlidir.
Kan basıncı ölçümünde kullandığımız cihazlar 3 tiptir: 1. Cıvalı 2. Aneroit 3. Otomatik kan basınç ölçüm cihazları.
Cıvalı kan basınc ölçüm cihazları: Altın standarttır ve alternatifi yoktur . Cıvanın çevreye toksik etkileri sorun oluştura bilir. Mekanik bir sorun olmazsa kalibrasyona gerek duymazlar genellikle. Nabız seslerini duymaya dayalı bir yöntemdir ve bu nedenle kan basıncını ölçecek kişinin eğitime gerek duyar. Cihazın büyük olması da diğer dezavantajlarındandır.
Aneroit cihazlar: Hatalı ölçüm paylaraı fazla olduğu için pek fazla kullanılmıyorlar
Otomatik cihazlar: son dönemlerde yaygın olarak kullanılmaktadır. Bu cihazların düzenli kalibrasyon ihtiyacı mevcuttur. Hatalı ölçümler yapa bilir.
Tansiyon ölçümü için ön hazırlık ve doğru tansıyon ölçüm kuralları:
* Ortamın ısısı uygun olmalı , ortam gürültüsüz olmalı , ölçüm yapılan kişi üşümemeli, ağrı çekmemeli, endişeli olmamalı , idrar veya büyük abdeste sıkışık olmamalıdır.
*Kan basıncı ölçümünden yarım saat önce egzersizden kaçınılmalı, bir şey yenmemeli, kafein (kahve, çay, kolada kafein bulunur) alınmamalı ve sigara içilmemelidir. En az 5 dakika istirahat ederek rahatlamalı ve gevşemelidir. Koldan giysiler çıkarılmış olmalı veya kolu sıkmayan giysi (fanila, T-shirt…) olmalıdır.
*Atardamar (brakiyel arter) elle hissedilmeli , manşon atardamarın 2-3 cm üzerine yerleştirilmeli ve manşondan çıkan hortumun hizası atardamarın üzerinde olmalıdır.
*Kol ve kalp aynı yatay düzlemde olmalı, manşon çok sıkı veya gevşek olmamalıdır. Eğer ölçme bandı kalpten daha yüksekte ise rakamlar normalden daha düşük, eğer ölçme bandı kalpten daha aşağıda ise rakamlar normalden daha yüksek olacaktır.
*Ölçüm sırasında : avuç açık olmalı ve yukarı bakmalı. Yumruk yapılmamalı ve ayaklar yerle temas halinde rahat bir şekilde uzatılmalı , bacak bacak üstüne atılmamalıdır.
*Tekrarlayan ölçümlerde manşetin içindeki hava kalmamasına dikkat edilmeli çünkü manşon içinde hava kalırsa cihaz tansiyonu olduğundan daha fazla gösterir. Ardışık ölçümler arasında en az 15 saniye olmalıdır ve 2 dakika aralıklarla 2 veya daha fazla ölçüm alınmalıdır eğer iki ölçüm arasında 5 mm Hg'dan fazla fark varsa ilave ölçümler yapılmalıdır.
Kan basıncı kayıtları sırasında yuvarlama yapılmamalıdır. ( Mesela: 138/78 yerine 140/80 gibi ).
ÖNEMLİ UYARI: Gerekli hazırlık yapılmadan kan basıncı ölçümüne başlanması yanlış kan basıncı ölçümüne neden olabilir . Bu da sizin ya yetersiz tedavi almanıza yada fazladan ilaç almanıza neden ola bilir !!!
