Sağda ve solda olmak üzere boyunun iki tarafında yer alır. Aterosklerozdan tüm diğer atar damarlar gibi etkilenir. Sık görülen ve dünya üzerindeki ölümlerin önemli bir kısmından sorumlu olan bir hastalıktır. Şeker hastaları, sigara, yüksek kolesterol düzeyleri hastalığı tetikleyip ilerlemesini sağlar. Genellikle doktora kısa bilinç kaybı, görme bozukluğu, baş dönmesi, inme/felç şikayeti ile başvururlar. Tesadüfen tanı konulan hasta sayısı da bir hayli fazladır.
Hastalığa inme/felç geçirmeden tanı koymak önemlidir. Çünkü bu tablo geri dönüşsüzdür. Oysa bu hastalık daha önceden tanınabilir ve tedavisi mümkündür.
Hadef kitle sigara içen/Şeker hastası/ yüksek kolesterolü olan/ başka bir atardamar hastalığı bulunan erkek hastalardır. Kadınlarda daha az gözlense de yinede azımsanmayacak kadar fazladır.
Nasıl tanı koyulur?
Yukarıda bahsedilen şikayetlerle doktora başvurduğunuzda genellikle sizi muayene ettikten sonra Karotis arter Ultrasonu ister. Burada tespit edilen %50 ve üzerindeki darlıklarda muhtemelen gittiğiniz doktor Kalp ve Damar Cerrahisi uzmanı değilse sizi bu grup hekimlere yönlendirir (Yani bizlere).
Bize gelen hastalarda poliklinikte tekrar USG ile değerlendirip ikinci bir tanı metodundan faydalanırız. Bu metod Anjiografidir. (MR,BT veya DSA). Buradaki amaç hastalığın yerini uzunluğunu ve boyutunu tespit etmektir. Bu işlemler tamamlandıktan sonra size bilgi verilir.
1) %50 ve üzeri darlıklar şikayeti olan hastalar için önemlidir ve tedavi edilmelidir.
2) %70 ve üzeri darlıklar şikayet olmasa bile tedavi edilmelidir. (Kadınlarda bazı kaynaklar %80 olarak belirtir.
TEDAVİ
-İlaç tedavisi: Girişim yapılan veya yapılmayan tüm hastalarda bir ilaç tedavisi uygulanmaktadır.
-Cerrahi Tedavi: En yaygın ve iyi bilinen tedavi yöntemidir. Burada hastanın Damarı açılıp temizlenir. Endarterektomi olarak bilinen bu cerrahi tekniğinde bir kaç farklı uygulanış biçimi vardır..
-Stent: Uygun vakalarda tercih ettiğimiz bir yöntemdir.
Hangi Hasta-Hangi Yöntem
Semptomatik olan hastalarda ilk tedavi seçeneği genellikle cerrahi endarterektomidir. Çünkü oradaki plağın trombüs yükünün fazla olduğunu gösterir ve bunun en iyi tedavisi o plağın damar içinden çıkartılmasıdır.
Kısa boyunlu tıknaz veya cerrahi alanın üstünde yerleşimlerde stent, deneyimli hekimler tarafından uygulanırsa iyi sonuçlar vermektedir.
Bilmemiz gereken ameliyatın da stentin de riskleri benzerdir (%1-2 inme falç riski). Hastanede kalış süresi neredeyse aynıdır... Tedavi de Doğru tercih için doktorunuz sizi mutlaka yönlendirecektir.
