KARDEŞ KISKANÇLIĞI
BELİRTİLER
Kardeşi olmadan önce tüm ailenin ilgi ve sevgi odağı olan çocuk, kardeşinin gelişi ile birlikte alt ıslatma, parmak emme gibi davranışlarla önceki gelişim dönemlerine gerileyebilir.
Çocuk sevgi ve ilgiyi paylaşmak zorunda olduğunu hissedebilir ya da artık eskisi gibi sevilmediğini düşünerek aileden uzaklaşıp içe kapanabilir.
Çeşitli bahanelerle ilgiyi kendi üzerlerine çekmeye çalışabilir; yeme problemleri göstererek ya da kabus gördüğünü, yalnız uyuyamadığını ya da tuvaletinin geldiğini söyleyebilir.
Ebeveynlerine ve yakın çevrelerine “Beni Seviyor musun?” ya da “Hangimizi daha çok seviyorsun?” gibi sorular sorabilir. Burada çocuğa seni daha çok seviyorum cevabının verilmesi halinde çocuk her ana bu durumun değişebileceğini düşünerek daha da çok endişelenebilir.
NEDENLER
Kardeş kıskançlığının düzeyi genellikle yeni çocuğun doğumu ile birlikte ebeveyn tutumlarındaki değişikliklere ve kardeşler arasında yaşananlara yaklaşım tarzlarına bağlıdır.
Kardeşler arasındaki yaş farkı da bu durumu etkileyebilemktedir. Yaş farkı az olan kardeşler arasında genellikle daha fazla kıskançlık durumu yaşanmaktadır.
Ebeveynlerle birlikte yakın çevredeki insanların tutumları da olumsuz etkileyebilmektedir. Yalnızca ya da yoğun bir biçimde küçük çocuk ile ilgilenilmesi, büyük çocuğa ikinci plana itilmiş gibi bir durum yaşatılması, çocukların birbirleriyle kıyaslanması kardeşler arasında daha yoğun bir kıskançlık durumuna neden olmaktadır.
öykülerden destek almak
Kardeşiyle zorluk yaşayan çocuklara konuyla ilgili kitaplar okurken hikayedeki büyük olan ile özdeşim kurarabilir ve duygularında yalnız olmadığını anlayarak rahatlayabilir.
hazırlık yapmak
Doğumdan önce çocuk ebeveynler tarafından hazırlanabilir. Evde bazı değişikliklerin olabileceği, eve misafirlerin gelebileceği, ebeveynlerin her zamankinden daha yorgun olabileceği, bazı durumlardan dolayı bebekle daha fazla vakit geçirmek zorunda kalınabileceği fakat zamanla bu durumun düzeleceği anlatılabilir.
Aynen kendisine de yapıldığı gibi kardeşinin de bir süreliğine ebeveynlerin yatak odasında yatabileceği ve sonrasında kendi odasına geçeceği söylenebilir.
Birlikte kendi bebeklik fotoğraflarına bakarak bu ilginin bebekken ona da aynen verildiği anlatılabilir.
sorumluluk yüklememek
Ebeveynler, her çocuğa ayrı zamanlar ayırarak birlikte bireysel etkinliklerde bulunarak, böylece her çocuğun özel olduğunu, önemsendiğini, ailesinin sevgi ve ilgisinde hiçbir değişiklik olmadığını hissedebilir.
Özel zamanlarla birlikte tüm aile üyelerinin katılabileceği ortak etkinliklere de yer verilebilir.
Çocuktan yaşının ve gelişiminin üzerinde bir olgunluk göstermesini beklemek yapıcı olmayabilir.
Sen abla/abisin o küçük diyerek anlayışlı olmasını, küçük kardeşiyle her şeyini paylaşmasını beklemek ya da ona öncelik vermesini istemek yardımcı olmayabilir. Aslında büyük olan da çocuktur..
Çevreyle iletişim
Aile büyüklerine ve yakın dostlara yalnızca bebekle ilgilenmemeleri, büyük çocuğa da alışık olduğu tarzda ilgi ve sevgi göstermeleri söylenebilir.
“Aman kıskanmasın” diyerek aşırı ilgi ve hediyelere boğmanın. “Onu sevmiyoruz, seni daha çok seviyoruz”, “Sen bizim ilk göz ağrımızsın” gibi sözlerle abartılı ve yapmacık bir ilgi de göstermenin faydası olmayabilir.
Duyguları kabul
Çocuğun, kardeşi hakkındaki duygularını ifade edebilmesi önemlidir. Ebeveynler, çocuğun kardeşi hakkındaki olumsuz duygularını reddedip aşırı tepkiler göstermek yerine çocuğu anlamaya çalışmalı, çocuk ile neler hissettiği konusunda paylaşımda bulunmalı ve bu duygularının açığa çıkmasını sağlamalıdır.
