Hasta hissetmek çok kötü bir duygudur, ishalli olmak da hastalıklar arasında en kötü durumlardan birisidir. İshal sırasında ne yiyeceğimizi ya da ne yemememiz gerektiğini bilmek süreci daha hafif atlatmamıza , daha çabuk iyileşmemize yol açabilir.
İshal olduğunuzda hangi yiyeceklerden kaçınmalısınız?
Genel olarak sindirimi zor olan gıdalardan kaçınmak en iyisidir. Burada ishal için en kötü yedi yiyeceğin yanı sıra mideye daha yumuşak olan ve deneyebileceğiniz seçenekler.
1. Çoğu süt ürünü
İshal laktoz intoleransı olan kişilerde sık görülen bir semptomdur. Bu, vücudunuzun laktozu veya süt ve diğer süt ürünlerinde bulunan doğal şekeri sindiremediği bir durumdur.
Küçük çocuklarda yapılan çalışmalar, laktoz intoleransı olmasa bile ishal sırasında laktaz üretiminin geçici olarak durabileceğini öne sürüyor . Bu, laktozu parçalamak için gereken enzimdir; yani onsuz süt ürünlerini sindirmek ishali daha da kötüleştirebilir.
Yüksek laktozlu süt ürünleri şunları içerir:
Süt
Krem
Peynir, özellikle yumuşak peynirler
Dondurma
Ekşi krema
Yağlı süt
Bunun yerine ne yenir:
Laktoz oranı düşük ve faydalı olan probiyotiklere veya sağlıklı bağırsak bakterilerine sahip olan sade yoğurt
Tüm laktoza karşı duyarlılığınız varsa, süt ürünü olmayan yoğurt
Badem ve soya sütü gibi süt ürünü olmayan sütler
2. Yağlı yiyecekler
Bazı insanlar yüksek yağlı yiyecekleri sindirmekte zorlanırlar. Bu olduğunda, gıdalar kalın barsakta yağ asitlerine parçalanır. Bu durum kalın barsağın sıvı üretmesini tetikleyebilir ve ishali kötüleştirebilir.
Yağlı ve yağlı gıdalara örnekler şunlardır:
Fast food
Cips ve patates kızartması yiyecekler
Pastırma ve sosis gibi işlenmiş etler
Hamburger ve mermer biftek gibi yağlı etler
Kremalı çorbalar
Hamur işleri ve turtalar gibi pişmiş ürünler
Bunun yerine ne yenir:
Tavuk göğsü ve yağsız hindi eti gibi yağsız etler
Et suyu veya su bazlı çorbalar
Simit gibi az yağlı ekmek ürünleri
Tavuk veya hindi sosisi
Balık
3. Şekerli yiyecekler
Şeker alkolleri, tatlandırıcılar özellikle büyük miktarlarda yenildiğinde müshil etkisi yaratabilir.
Çoğunlukla şeker yerine kullanılan gıdalar şunları içerir:
Diyet gazozlar
Enerji içecekleri veya çaylar gibi özellikle şekersiz olarak üretilen diğer içecekler
Şekersiz şeker veya diğer tatlılar
Bunun yerine ne yenir veya içilir:
su
doğal şekerle yapılan hafif tatlandırılmış içecekler
Stevia ve keşiş meyvesi gibi az miktarda kalorili ve şekersiz doğal tatlandırıcılar
4. Baharatlı yiyecekler
Baharatlı yiyeceklerin hassas kişilerde mideyi tahriş ettiği bilinmektedir. Bir araştırmaya göre, daha fazla baharatlı yiyecek tüketen kişilerde sindirim sorunları daha sık görülüyor . Ayrıca baharatlı yiyecekler yemek, irritabl bağırsak sendromunun (IBS) semptomlarını daha da kötüleştirebilir. Bunun nedeni biberlerde bulunan kapsaisin maddesinin bağırsaklarınızdaki hareketi hızlandırabilmesi olabilir. Bu da ishali tetikleyebilir veya halihazırda yaşıyorsanız durumu daha da kötüleştirebilir.
Baharatlı yiyeceklere örnek olarak şunlarla yapılanlar verilebilir:
Kırmızı pul biber
Acı sos
Vasabi
yabanturpu
Bazı salsalar
acı biber
Bunun yerine ne yenir:
Ketçap ve humus gibi baharatlı olmayan az miktarda çeşniler
Tarçın, fesleğen ve sarımsak gibi baharatlı olmayan baharatlarla pişirilen yemekler
Tatlı biber
5. Kafein ve alkol
Hem kafein hem de alkol ishalin daha da kötüleşmesine neden olabilir. Kafein, dışkının salınmasını kolaylaştıran bağırsak kasılmalarını uyarır ve ayrıca ishal de dahil olmak üzere IBS semptomlarıyla ilişkili olduğu bulunmuştur.
Alkol, sindirim sistemini tahriş ederek ve bağırsakta iltihaba neden olarak ishale katkıda bulunur . Ayrıca bağırsakta ishale yol açabilecek bakteriyel dengesizliklere de yol açabilir.
Kafein ve alkol kaynakları şunları içerir:
Kahve
Siyah, yeşil ve chai gibi kafeinli çaylar
Çikolata
Enerji içecekleri
Bira
Sert elma şarabı
Şarap
Sert likör
Her türlü alkol veya kafein içeren içeceklerle yapılan karışık içecekler
Bunun yerine ne içilir:
su
Papatya gibi kafeinsiz çaylar
Kafeinsiz kahve
Hindistan cevizi suyu
Elektrolitle zenginleştirilmiş içecekler
6. Gaza neden olan gıdalar
İshal şişkinlik ve kramp gibi belirtilere neden olabileceğinden gaza neden olan yiyecekler kendinizi daha kötü hissetmenize neden olabilir.
Bazı gıdalar, bağırsaklarınızda parçalanma ve fermente edilme şekillerinden dolayı diğerlerinden daha fazla gaz üretme eğilimindedir. Yüksek lifli bir diyet yemek daha fazla gaz üretimiyle ilişkilidir. Ancak lif oranı yüksek bazı yiyecekler (özellikle çözünür lif) ishal için faydalıdır. Bu nedenle liflerden tamamen kaçınmak gerekli değildir.
Gaz ve şişkinliğe neden olabilecek bazı yiyecek ve içecekler şunlardır:
Fasulye
Yulaf ezmesi
Brokoli lahana ve karnabahar gibi turpgillerden sebzeler
Elma gibi bazı meyveler
Soda ve maden suyu gibi gazlı içecekler
Peynir ve dondurma gibi süt ürünleri
Bunun yerine ne yenir:
Beyaz pirinç veya karabuğday gibi sindirimi daha kolay olan tahıllar
Muz, çilek gibi meyveler
Ispanak ve kabak gibi sebzeler
Chia tohumları
Fındık
7. Yüksek FODMAP içeren yiyecekler
(fermente edilebilir oligosakaritler, disakkaritler, monosakaritler ve polioller), bazı insanlar için sindirimi zor olabilen bir karbonhidrat türüdür. Sindirim sırasında FODMAP'ler bağırsaklara sıvı çeker ve ayrıca gaz üreten bakteriler tarafından fermente edilir. FODMAPler yemek aynı zamanda bağırsaktaki kas kasılmalarını da arttırır, bu da ishali kötüleştirebilir. Düşük FODMAP diyetinin uygulanması, IBS ve diğer bağırsak sorunları olan kişilerin semptomlarında iyileşme ile ilişkilendirilmiştir.
Yüksek FODMAP içeren gıdaların örnekleri şunları içerir:
Buğday, arpa ve çavdar gibi tahıllar
Soğan, sarımsak ve enginar gibi sebzeler
Elma, mango ve armut gibi meyveler
Kaju fıstığı ve antep fıstığı gibi fındıklar
Süt ve yoğurt gibi süt ürünleri
Mercimek ve barbunya fasulyesi gibi baklagiller
Bal ve yüksek fruktozlu mısır şurubu gibi tatlandırıcılar
Bunun yerine ne yenir:
Tavuk ve hindi göğsü gibi yağsız etler
Balık
Yumurtalar
Pirinç ve kinoa gibi düşük FODMAP içeren tahıllar
Muz, yaban mersini ve kivi gibi düşük FODMAP içeren meyveler
Havuç, salatalık ve kabak gibi düşük FODMAP içeren sebzeler
Badem veya Hindistan cevizi gibi süt ürünü olmayan sütler ve bunlardan yapılan yoğurtlar
Suyu süzülmüş ve durulanmış konserve nohut (garbanzo fasulyesi)
Az miktarda mercimek
Bu yiyecekleri diyetinize yeniden dahil etmek için ne kadar beklemelisiniz?
Belirtilerinizin ne kadar sürdüğüne ve yediğiniz yemeği ne kadar iyi tolere ettiğinize bağlıdır. Genel olarak, ishali daha da kötüleştirme potansiyeli olan gıdaları yeniden tüketmeden önce ishalin tamamen veya büyük ölçüde çözülmesini beklemek genellikle iyi bir fikirdir.
Herkesin vücudu benzersiz olduğundan genellikle ishali daha da kötüleştirebilecek tüm yiyeceklerden kaçınmak gerekli değildir. Daha doğrusu, kaçınılması gereken yiyecekler belirtilerinize ve keşfedebileceğiniz gözle görülür tetikleyicilere dayanmalıdır.
