Hormonal dengesizlikler, kan dolaşımında çok fazla veya çok az bir hormon olduğunda ortaya çıkar. Vücuttaki temel rollerinden dolayı, küçük hormonal dengesizlikler bile vücutta yan etkilere neden olabilir.
Hormonlar, endokrin sistemdeki bezler tarafından üretilen kimyasallardır. Hormonlar kan dolaşımından dokulara ve organlara geçerek organlara ne yapmaları ve ne zaman yapmaları gerektiğini söyleyen mesajlar iletir.
Hormonlar en büyük vücut süreçlerini düzenlemek için önemlidir, bu nedenle hormonal bir dengesizlik çok çeşitli vücut fonksiyonlarını etkileyebilir. Hormonları düzenlemeye yardımcı olan faktörler:
Metabolizma ve iştah
Kalp atışı
Uyku döngüleri
Üreme döngüleri ve cinsel fonksiyon
Genel büyüme ve gelişme
Ruh hali ve stres seviyeleri
Vücut ısısı
Erkekler ve kadınlar, insülin , steroidler, büyüme hormonları ve adrenalindeki dengesizliklerden etkilenebilir .
Kadınlar ayrıca östrojen ve progesteron seviyelerinde dengesizlikler yaşayabilirken , erkeklerde testosteron seviyelerinde dengesizlikler yaşanması daha olasıdır .
Belirtileri
Herkes yaşamlarında belirli noktalarda hormonal dengesizlik dönemleri yaşar, ancak bunlar endokrin bezleri düzgün çalışmadığında da oluşabilir.
Hormonal bir dengesizliğin belirtileri, hangi bezlerin ve hormonların etkilendiğine bağlıdır.
Hormonal dengesizliklerin daha yaygın nedenleriyle ilişkili semptomlar şunlardır:
Açıklanamayan kilo alımı veya kilo kaybı
Aşırı Terleme
Uyumakta zorluk
Soğuğa ve sıcağa duyarlılıkta değişiklikler
Çok kuru cilt veya cilt döküntüleri
Kan basıncındaki değişiklikler
Kalp atış hızındaki değişiklikler
Kırılgan veya zayıf kemikler
Kan şekeri konsantrasyonundaki değişiklikler
Sinirlilik ve kaygı
Açıklanamayan ve uzun vadeli yorgunluk
Artan susuzluk
Depresyon
Baş ağrısı
Banyoya normalden daha fazla veya daha az gitmek
Şişkinlik
İştahta değişiklikler
Azaltılmış cinsel dürtü
İnceltme, kırılgan saç
Kısırlık
Şişmiş yüz
Bulanık görme
Boyunda bir şişkinlik
Göğüslerde hassasiyet
Kadınlarda sesin derinleşmesi
Nedenler
Herkes yaşamında belirli noktalarda doğal hormonal dengesizlik veya dalgalanma dönemleri yaşayacaktır.
Ancak endokrin bezleri düzgün çalışmadığında hormonal dengesizlikler de ortaya çıkabilir.
Endokrin bezleri kanda hormon üreten, depolayan ve salgılayan özel hücrelerdir. Vücudun her tarafında bulunan ve aşağıdakileri de içeren farklı organları kontrol eden birkaç endokrin bezleri vardır:
Böbreküstü bezleri
Gonadlar (testis ve yumurtalıklar)
Epifiz bezi
Hipofiz bezi
Hipotalamus bezi
Tiroid ve paratiroid bezleri
Pankreas adacıkları
Bazı tıbbi koşulların endokrin bezlerin bir kısmını veya birkaçını etkilediği bilinmektedir. Bazı yaşam tarzı alışkanlıkları ve çevresel faktörler de hormonal dengesizliklerde rol oynayabilir.
Hormonal dengesizliklerin nedenleri arasında şunlar vardır:
Kronik veya aşırı stres
Tip1 ve Tip2 diyabet
Hiperglisemi (glukozun aşırı üretimi)
Hipoglisemi (kanda glikoz olduğundan daha fazla insülin üretilmiştir)
İndirgenmemiş tiroid
Aşırı aktif tiroid
Paratiroid hormonunun aşırı veya yetersiz üretimi
Zayıf beslenme
Aşırı kilolu olmak
Hormonal replasman veya doğum kontrol ilaçları
Anabolik steroid ilaçlarının kötüye kullanılması
Yalnız tiroid nodülleri
Hipofiz tümörleri
Cushing sendromu (kortizol hormonunun yüksek seviyeleri)
Addisyon Hastalığı (düşük kortizol ve aldosteron seviyeleri)
Endokrin bezleri etkileyen iyi huylu tümörler ve kistler (sıvı dolu çuvallar)
Konjenital adrenal hiperplazi (düşük kortizol düzeyi)
Endokrin bezi hasarı
Ağır alerjik reaksiyonlar veya enfeksiyonlar
Endokrin bezleri içeren kanserler
Kemoterapi ve radyasyon tedavisi
İyot eksikliği ( guatrlar )
Kalıtsal pankreatit
Turner sendromu (sadece bir X kromozomu işleyen dişiler)
Prader-Willi Sendromu
Anoreksi
Fitoöstrojenler, soya ürünlerinde doğal olarak bulunan bitki östrojenleri
Pestisitler ve herbisitler dahil olmak üzere toksinlere, kirleticilere ve endokrin bozucu kimyasallara maruz kalma
Kadınlarda hormonal dengesizlikler
Kadınlar, yaşamları boyunca, özellikle ergenlik, adet, hamilelik ve menopoz dönemlerinde, hormonal değişim dönemleri yaşarlar.
Kadınlar, doğal olarak, yaşamları boyunca, aşağıdakiler dahil, birkaç hormonal dengesizlik dönemi yaşarlar:
Ergenlik
Adet
Hamilelik, doğum ve emzirme
Perimenopoz, menopoz ve menopoz sonrası
Kadınlar ayrıca erkeklerden farklı hormonal dengesizlik bozuklukları geliştirme riski altındadır çünkü farklı endokrin organları ve döngüleri vardır.
Kadınlarda düzensiz hormonal dengesizliklere neden olan tıbbi durumlar şunlardır:
Polikistik over sendromu (PKOS)
Hormon replasmanı veya doğum kontrol ilaçları
Erken menopoz
Primer over yetmezliği (POI)
Yumurtalık kanseri
Kadınlarda hormonal dengesizlik belirtileri şunlardır:
Ağır, düzensiz veya ağrılı dönemler
osteoporoz (zayıf, kırılgan kemikler)
Sıcak basmalar ve gece terlemeleri
Vajinal kuruluk
Göğüslerde hassasiyet
Hazımsızlık
Kabızlık ve ishal
Adet sırasında veya hemen önce akne
Uterus kanaması menstrüasyon ile ilişkili değildir
Yüz, boyun, göğüs veya sırtta artmış saç büyümesi
Kısırlık
Kilo almak
Saç dökülmesi
Cilt etiketleri veya anormal büyüme
Sesin derinleşmesi
Klitoral genişleme
Erkeklerde hormonal dengesizlikler
Erkekler ayrıca yaşamları boyunca doğal hormonal dengesizlik dönemleri yaşarlar.
Erkeklerde hormonal dengesizliklerin doğal nedenleri şunlardır:
Ergenlik
Yaşlanma
Erkekler de kadınlardan farklı hormonal dengesizlikler geliştirme riski altındadır çünkü farklı endokrin organları ve döngüleri vardır.
Erkeklerde hormonal dengesizliklere neden olan tıbbi durumlar şunlardır:
Prostat kanseri
Hipogonadizm (düşük testosteron)
Erkeklerde hormonal dengesizlik belirtileri şunlardır:
Azaltılmış cinsel dürtü
Eretil disfonksiyon (ED)
Düşük sperm sayısı
Azaltılmış kas kütlesi
Azalmış vücut kılları
Meme dokusunun aşırı gelişimi
Göğüslerde hassasiyet
Osteoporoz
Doğal ilaçlar
Belirtileri azaltmak için bazı doğal takviyeler kullanılabilir.
İnsanlar binlerce yıldır hormonal dengesizlikleri tedavi etmek için doğal takviyeler kullandılar.
Bununla birlikte, klinik çalışmalarda hormonal dengesizlikleri ve nedenlerini tedavi etmek için yaşam tarzı değişikliklerinin yanı sıra tutarlı bir şekilde kanıtlanmış hiçbir doğal çözüm yoktur.
Hormonal dengesizliklerle ilişkili semptomların azaltılmasında yaygın olarak kullanılan doğal takviyeler şunlardır:
Menopoz kaynaklı sıcak basmalar için karayılan otu, dong quai, kırmızı yonca ve çuha çiçeği yağı
Menopoz kaynaklı sinirlilik, endişe ve uyku bozuklukları için ginseng
ED için ginseng ve maca
Hormonal dengesizliklerin olasılığını ve belirtilerini azaltmaya yardımcı olabilecek yaşam tarzı değişiklikleri şunları içerir:
Sağlıklı bir vücut ağırlığını korumak
Besleyici ve dengeli bir diyet yemek
Düzenli egzersiz
Yüz, boyun, sırt ve göğüs gibi birçok doğal yağ içeren bölgelerin yıkanmasına odaklanarak iyi kişisel hijyen uygulayın
Küçük ve orta dereceli akne için tezgah üstü sivilce yıkama, durulama ve ilaçlı krem veya jel kullanımı
Sıcak hava ve baharatlı, zengin veya sıcak yiyecekler ve içecekler gibi sıcak parlamalara neden olan tetikleyicileri kullanmaktan kaçının
Stresi azaltmak ve yönetmek
Yoga, meditasyon veya rehberli görselleştirme pratiği yapmak
Şekerli yiyecekleri ve rafine karbonhidratları sınırlama
Paketlenmiş yiyeceklerden kaçınmak
Eski yapışmaz tavaların seramik tavalarla değiştirilmesi
Yiyecek ve içecekleri saklamak ve ısıtmak için cam kaplar kullanmak
Çamaşır suyu gibi toksik kimyasallar içeren temizlik ürünlerinin kullanımını kısıtlamak
Pestisit püskürtülmemiş meyve ve sebzeler almak veya kimyasalları olgunlaştırmak
