Yapılan iş şu: 8-10 milimetre kalınlığında son derece yumuşak bir boru yemek borusundan mideye ve onikiparmak barsağına görülerek yönlendirilip ulaşılıyor. Aşağı yukarı uzunluğu 110-120 santim arasında olan cihazın ucunda kamera var ve geçtiği bölgeleri bir televizyon ekranına yansıtıyor. Doktor da bu görüntülere bakarak hastanın incelenen bölgenin iç yüzeyini görüyor ve teşhisi koyabiliyor. Gerekirse tanı için parça alınıyor (biyopsi) veya kanama durdurma, polip çıkarma gibi tedavi edici işlemler de yapılabiliyor. İşlem 3-5 dakikada tamamlanıyor. Öncesinde en az 6 saatlik açlık gerekiyor. Kolonoskopid ise işlem duruma göre 10-15 dakika sürmektedir ve bu işlem için 1 gün öncesinden hazırlık gerekmektedir. Bu işlemlerin erken tanıda çok etkili olmasından dolayı birçok hastalıkta hayat kurtarıcıdır.
KOLONOSKOPİ; makattan esnek ve gastroskopa göre daha uzun olan ucunda fiberoptik kamerası endoskopla girilir ve yaklaşık 70-120cm kadar bir mesafe gözlenerek kalın barsaklarla ilgili hastalıklar araştırılır. O halde sindirim sisteminin endoskopik tetkikleri değişik isimlerde ve sindirim sisteminin farklı kesimlerini hedefleyerek yapılmaktadır.
GASTROSKOPİ; mide incelenmesinde kullanılan endoskoplara verilen isimdir. Bu iş için hastanın öğürmesini önlemek üzere boğaz mukozasına uyuşturucu bir madde püskürtülür. Sonra, tecrübeli bir hekim tarafından, gastroskop yemek borusu içinde mideye indirilir ve gerekli incelemer yapılır. İnceleme esnasında fotoğraf çekilebildiği gibi, sinermatografik inceleme de yapılabilir. Şüphelenilen yerlerden parça alınıp, histopatolojik incelemeye tabi tutulmak suretiyle bazı hastalıkların kesin teşhisini koymak mümkündür. Özellikle mide kanserlerinin kesin teşhisinde gastroskopinin önemi çok büyüktür.
Kimlere GASTROSKOPİ yapılmalı;
• 40 yaşın üstünde tarama amacıyla
• Anemi(kansızlık) olanlarda
• Uzun süre mide yakınmaları olan kişilere
• Orta ve ileri yaşta yeni beliren mide şikayetleri olanlara
• Tıbbi tedaviye yanıt vermeyen sindirim sistemi sorunları olanlara
• Reflü yakınmaları olanlara
• Mide kanaması geçirmiş yada geçirmekte olanlara
• Kansızlığı olanlara
• Yutma güçlüğü olanlara
• Mide kanseri şüphesi olanlara
• Mide kanseri olanların birinci derece akrabalarına
• Başka yöntemlerle sebebi tesbit edilmeyen karın ağrısı şikayeti olanlar
Kimlere KOLONOSKOPİ yapılmalı;
• 40 yaşın üstünde tarama amacıyla
• Makattan kanaması olan veya dışkısında gizli kan saptananlarda
• Birinci dereceden akrabalarında kalın bağırsak kanseri olan kişilerde
• Bağırsak kanseri veya polip öyküsü olanlarda.
• Bağırsak filmlerinde şüpheli görünüm mevcut olanlarda.
• Ailesinde rahim kanseri, yumurtalık kanseri ve meme kanseri olanlarda.
• Geçmeyen ishali olanlarda ishal nedenini araştırmada
• İnflamatuar bağırsak hastalığı (ülseratif kolit, crohn hastalığı) olanlarda.
• Nedeni açıklanamayan kilo kaybında.
• Yaygın kanseri olanlarda ana odağın bulunmasında
• Tedavi ile geçmeyen ve nedeni bulunamayan karın ağrısı olanlarda