Vücudumuzdaki organ ve dokulara kan taşıyarak onların canlı kalmasını sağlayan atardamarların ani bir şekilde kan pıhtısı ile tıkanmasının tıp dilinde ‘akut arteriyel emboli’ olarak tanımlandığını belirten İstinye Üniversite Hastanesi Medical Park Gaziosmanpaşa Kalp ve Damar Cerrahisi Uzmanı Op. Dr. İhsan Alur, “Bu klinik tablo, kalp ve damar cerrahisinde acil müdahale gerektiren bir durumdur. Hastalık en sık kolda veya bacakta ani başlayan şiddetli ağrı, soğukluk, morarma veya kan dolaşımının olmamasına bağlı beyazlaşma, his ve kuvvet kaybı belirtileriyle ortaya çıkar” ifadelerini kullandı.
“TEDAVİDE GECİKİLİRSE KOL YA DA BACAK KAYBEDİLEBİLİR”
Akut arter tıkanıklarında erken tanı konmaz ve hasta zamanında tedavi edilmezse, kol veya bacakta kalıcı his kaybı, periferik sinir tahribatına bağlı hareket ettirememe, doku kaybı/nekroz (kangren) ve hatta kol veya bacağın kesilmesi (ampütasyon) sonuçlarıyla karşılaşılabileceği uyarısında bulunan Op. Dr. İhsan Alur, “Akut arteriyel emboli tablosu, önemli komplikasyonları olan ve hatta ölümle sonuçlanan ciddi bir damar hastalığıdır. Kalp ritim bozukluğu, kalp kapakçıklarında darlık veya yetersizlik, kalp büyümesi ve kalp yetersizliği olması, hareket kısıtlılığı olması, kanser hastalığı varlığı, kemoterapi, periferik arter hastalığı, sigara içiciliği, diyabet, hipertansiyon, morbid obezite, metabolik sendrom, genetik pıhtılaşma bozukluğu bu hastalık için önemli risk faktörleridir” diye konuştu.
“İLK 72 SAAT KRİTİK ÖNEMDE”
Tanıda arteriyel dopler ultrasonografi ve/veya bilgisayarlı tomografi anjiyografi görüntüleme tekniklerinin en sık kullanılan yöntemlerden olduğunu söyleyen Op. Dr. İhsan Alur sözlerine şöyle devam etti:
“Tedavide pıhtılaşma fonksiyonlarını azaltan ilaçlara başlanır. Eğer ilaç tedavisi ile yeterli kan dolaşımı sağlanamazsa, embolektomi (damarın içerisinde bulunan pıhtıyı damar dışına çıkarma) ameliyatı ile damar açılmaya çalışılır. İlk 72 saatte damar açılabilirse, herhangi bir komplikasyon gelişme olasılığı düşükken, 72 saati geçen hastalarda komplikasyon gelişme ihtimali giderek artmaya başlar.”
“KOVİD HASTALARINDA DİKKATLİ OLUNMALI”
Özellikle Kovid-19 pandemisini yaşadığımız bugünlerde ani atardamar tıkanıklığı şikâyetiyle gelen hastaların tanı ve tedavisinde gecikmeler ve ciddi aksamalar olabileceğine dikkat çeken Op. Dr. İhsan Alur, “Hastanelerde ve yoğun bakımlarda, yoğunluktan kaynaklanan boş yatak sıkıntısı nedeniyle bu hastaların hastaneye yatışı ve tedavilerine başlanmasında gecikmeler olabilecektir. Bu konuda vatandaşların ve sağlık profesyonellerinin dikkatli olması ve ‘akut arteriyel emboli’ şüphesi olan hastaları atlamaması gerektiğini özellikle vurgulamak istiyorum. Ayrıca Kovid-19 enfeksiyonunun da kalp ve damar cerrahi komplikasyonları (miyokardit, perikardit, kalp yetersizliği, derin ven trombozu, pulmoner emboli) olduğunu ve akut arteriyel emboliye yol açabileceğini, bu nedenle Covid-19 hastalarında da çok uyanık olunması gerektiğinin de bir kez daha üzerini çizmek istiyorum” şeklinde konuştu.
