Alzheimer hastalığı

Bunama; öncesinde normal olan zihin işlevlerinin günlük yaşam aktivitelerini etkileyecek düzeyde bozulması anlamına gelir. Alzheimer hastalığı bunama yapan hastalıklar içinde en sık görülenidir. Hastalık ile ilgili en önemli risk faktörü yaştır, yaş arttıkça risk artmaktadır. 65 yaş üstü 100 kişiden  8’inde  Alzheimer hastalığı görülmektedir. Günümüzde tüm dünyada (özellikle gelişmiş ülkelerde) en hızlı artan yaş grubunu 65 yaş ve üstü kişiler oluşturmaktadır. Türkiye’de 300 bin civarında Alzheimer hastası olduğu düşünülmektedir. Hastalığın en önemli belirtisi unutkanlıktır. Yavaş ilerleyici bir seyir gösterir ve zamanla zihnin diğer alanları da etkilenerek içe kapanma, hobilerini terk etme, olmayan şeylerden bahsetme, olmayan şeyleri görme, iyi bildiği yolları bulamama, kaybolma, ev içinde odaları karıştırma gibi belirtiler de eklenir. İyi huylu yaşlılık unutkanlığı ile hastalık belirtisi olan unutkanlığı birbirinden ayırt etmek önemlidir. Bu ayrım hastanın muayenesi, hasta yakınlarından alınan bilgi, beyin işlevlerini değerlendiren nöropsikolojik değerlendirme ve gerekirse diğer yardımcı tetkiklerin (MR,BT, kan testleri) bir araya getirilerek yorumlanmasıyla yapılmaktadır. Alzheimer hastalığı henüz nedeni tam aydınlatılamayan şekilde beyin hücrelerinin programlanandan daha erken ölmesi nedeniyle olmaktadır. Yaşla beraber her kişide beyin hücre ölümü olmaktadır ama Alzheimer hastalığında bu süreç çok hızlı ve erken olmaktadır. Hücre ölümüyle birlikte beyin yavaş yavaş küçülür. Alzheimer hastalığı bulaşıcı bir hastalık değildir, kanser hastalığı değildir. Çok nadir olarak ırsi formları da mevcuttur (yaklaşık 100 hastanın 5’inde). Alzheimer hastalığı için de tanımlanmış bazı risk faktörleri vardır; en önemlisi yaştır. Yaş arttıkça risk artmaktadır. Kalp damar ve beyin damar hastalıkları ve geçirilmiş inme hikayesinin AH riskini anlamlı biçimde arttırdığı birçok araştırmada gösterilmiştir. Yüksek kan basıncı, diyabetes mellitus, sigara kullanımı, depresyon, zihinsel olarak inaktif olmak, fiziksel inaktivite, beslenme yetersizliği veya kötü beslenme, obezite ve düşük eğitim de diğer risk faktörleri olarak tanımlanmıştır. Hastalıkta ortalama süre 8 yıldır. Buna karşın bazı hastalarda hastalık çok yavaş ilerlerken bazılarında da kısmen daha hızlı ilerlemektedir.